Dotychczas niekwestionowanym liderem kina cyfrowego był tzw. format d-cinema. Widzowie mogli oglądać cyforwe obrazy z Hollywood lecz kina musiały płacić słono za drogi sprzęt. Organizacja Digital Cinema Initiatives to organizacja, którą utworzyło w marcu 2002 roku siedem głównych studiów filmowych: The Walt Disney Company, 20th Century Fox, Metro-Goldwyn-Mayer, Paramount Pictures, Sony Pictures Entertainment, Universal Studios, Warner Bros. Pictures. W 2005 roku opublikowała specyfikację kina cyfrowego w wersji 1.0, zawierającą szczegóły dotyczące systemów wyposażenia i projekcji w kinie oraz procesu przygotowania, kompresji, pakowania, transportu i bezpieczeństwa filmów. Jednak w dzisiejszym świecie pojawia się alternatywa dla d-cinema, alternatywa o tyle kusząca, że dotychczasowa formuła kina wydaje się niewystarczać i coraz częściej właściciele kin zastanawiają się nad efektywnym wykorzystaniem pustych sal kinowych w godzinach porannych i popołudniowych. Koszty kina e-cinema to zaledwie 30% kosztów d-cienema. E-cinema to skrót od Electronic Cinema Systems i oznacza każdy inną formę kina cyfrowego nie wchodzącą w standard określony przez d-cinema. To alternatywa coraz bardziej popularna. E-cinema rozpoczęło rozprzestrzeniać się 10 lat  temu wraz z cyfrową reklamą w norweskich kinach (do tej pory wszystkie reklamy miały format 35 mm). To zachęciło właścicieli kin.  Przemysł filmowy odniósł spory sukces formatu e-cinema w całej Skandynawii, gdzie zainstalowano setki kin, niektóre nawet w formacie ekranu 24 m. W tym czasie e-cinema znacznie rozwinęło się również na całym swiecie. Ostatnio UK Film Council ogłosił program pilotażowy wartości 1,2 miliona funtów na wyposażenie wiejskich kin w Indiach. I bynajmniej nie jest to program pionierski gdyż w Indiach istnieje już sieć kin e-cienema. Inny bardzo ważnym rynkiem dla e-cinema jest Brazylia gdzie wielkim wzięciem, podobnie jak w Indiach, cieszy się rodzima produkcja. Z kolei w Chinach system kina e-cinema nazywa się "dMs" i rozpoczął swój rozkwit w 2005 roku. Do dziś w 30 prowincjach Cin powstało 15.000 kin a docelowo planuje sie otworzenie 40.000. Rosnąca popularność tego systemu nie dotyczy wyłącznie tzw. rynków wschodzących. Nawet w Stanach Zjednoczonych  jego popularność ciągle rośnie  ze względu na niskie koszty wyposażenia i proste sytemy instalacji technicznej.

Cyfryzacja kina w Polsce

Wiadomo, że rewolucja cyfrowa zwycięży. Dobrym przykładem jest ostatnie porozumienie zawarte w USA między największymi studiami filmowymi, które podpisały umowę z belgijską firmą XDC.  Ma ona doprowadzić do tego, że już niedługo 800 kin w całej Europie zostanie wyposażonych w nowoczesne projektory cyfrowe. Stworzenie takiej bazy jest niezbędne - coraz więcej amerykańskich filmów jest kręconych i wyświetlanych z nośników cyfrowych.
Polska jak reszta krajów europejskich stoi u progu ważnych wyborów. Tak czy inaczej zwykła taśma filmowa jest skazana na odejście do lamusa. Zastąpią ją kopie cyfrowe, filmy zapisywane na dyskach, na płytach, przesyłane bezpośrednio przez satelitę. Cyfryzacja w skórcie to tańsze kopie, możliwość szybszego dotarcia do odbiorcy, lepsza jakość obrazu i dźwięku. Wszystkie te zalety przesłania jednak jeden problem: koszty. Żeby przystosować kino do nowej formy wyświetlania trzeba zakupić przede wszystkim bardzo drogi projektor cyfrowy (często dochodzą do tego dodatkowe koszty, które trzeba ponieść unowocześniając aparaturę dźwiękową - bez odpowiedniego dźwięku projektory nie spełniają w pełni swojej roli). Jest to wydatek rzędu 400 tys. złotych, na który praktycznie żadne małe kino nie może sobie pozwolić.

Dla małych ośrodków, kin studyjnych, należących do miast, gmin i powiatów, wybawieniem ma być Narodowy Program Cyfryzacji Kin. Jeszcze kilka miesięcy temu wydawało się, że projekt zostanie wprowadzony szybko i łatwo. Dziś już wiadomo, że nie. Na odbywającym się w Iławie "Forum Wokół Kina" Anna Rogowska z PISF-u zapowiedziała, że na razie projekt wystartuje w mocno okrojonej wersji. Na początku, w ramach tzw. akcji pilotażowej, Instytut zamierza wyposażyć w nową technologię od 80 do 100 kin. O tym do jakich konkretnie kin trafią cyfrowe projektory zadecyduje specjalnie powołana rada. Wyników jej prac na razie nie znamy, wiemy tylko, że projekt został okrojony z powodu braku odpowiednich funduszy na wprowadzenie go wszędzie tam, gdzie jest potrzebny.

Żeby jakoś wyrwać się z impasu i nie czekać tylko na to, co zaproponuje PISF, Sieć Kin Studyjnych postanowiła wyjść z własnymi pomysłami. Po raz pierwszy zaprezentowano je w Iławie. Andrzej Goleniewski, szef SKS-u, przedstawił projekt, który nie tyle miałby być alternatywą dla cyfryzacji, co raczej jej dopełnieniem. Propozycja to e-cinema jako rozwiązanie zdecydowanie tańsze od tradycyjnej cyfryzacji. Zakłada ono bowiem, że zamiast wyposażać kina w bardzo drogie projektory cyfrowe, zainstaluje się w nich wysokiej jakości projektory multimedialne, które są stosunkowo tanie, a przy tym oferują naprawdę wysoką jakość obrazu.

W rozmowie tak opisywał ten projekt: Nasz pomysł ma dwie genezy. Po pierwsze, obawiamy się, że zrealizowanie Narodowego Programu Cyfryzacji może się w pierwszym etapie zakończyć na wyposażeniu tylko stu kin w sprzęt cyfrowy. W związku z tym będzie on dla reszty na razie niedostępny. I wtedy e-cinema byłby taką kładką przejścia między kinem analogowym a kinem cyfrowym, kładką możliwą z powodów finansowych. Natomiast druga geneza, która powoduje, że ten pomysł nie musi być tylko czymś przejściowym, dotyczy tego, że część repertuaru europejskiego, niszowego, walcząc o to, żeby znaleźć swoje miejsce w kinie, musi szukać oszczędności i właśnie szansą na tę oszczędność jest puszczanie utworów w alternatywnym obiegu, który nie wymaga włączenia się w schemat dystrybucji w kinach cyfrowych, nierzadko blokujący dostęp do repertuaru ambitnego.

Sposób organizacji rynku uzależniony jest od pieniędzy, od możliwości. Podział na kina pierwszo, drugo i trzecio rzutowe nadal będzie się utrzymywał. Patrząc na praktykę obecną jaka występuje w kinie analogowym trzeba przyjąć, że przy nowej technice będzie podobna walka o pieniądze i wtedy sieć kin e-cinema, które nie muszą korzystać z integratora rynku, może okazać się bardzo cenna.

Andrzej Goleniewski zwrócił też uwagę, że projektory mogą doskonale sprawdzić się we wdrażaniu nowych pomysłów kiniarzy, którzy dążą obecnie do tego, by ich kina, nierzadko nawet te bardzo małe, mogły się pochwalić więcej niż tylko jedną salą. Tych małych sal - przewiduje Goleniewski - będzie przybywało. Sądzę, że będą powstawały tzw. "Minipleksy", wielofunkcyjne miejsca kameralne. Na takich małych salach projektory cyfrowe, bardzo drogie, w ogóle nie będą znajdowały zapotrzebowania.

Podążający tym torem wydaje się, że dzięki projektorom multimedialnym  te małe ośrodki będą mogły zaoferować szerszy aspekt usług. Łatwo wyobrazić sobie podnajmowanie sal kinowych z obsługą  do wydarzeń ważnych dla lokalnej społeczności.  Wszekiego rodzaju konkursy czy konferencje, dają właściecielom możliwość wynajęcia  sal w godzinach przedpołudniowych. Innych rodzajem przedpołudniowego zapełnienia sal jest oferta dla młodzieży - instytucjonalnie dla szkół gdzie tanio można prezentować klasyki polskiej literatuty (lektury) lub popołudniowo skupiać lokalną młodzież wokół filmów dokumentalnch, krajoznawczych czy choćby gier kompuretowych w bardzo prosty sposób - podpinając jedną konsolę.

Eksperci zajmujący się nową technologią podkreślają, że sprzęt o którym myśli SKS oferuje rzeczywiście bardzo dobrą jakość obrazu. Na ekranach, które u podstawy mają ok. 10 metrów, czyli w większości kin studyjnych, wyświetlany obraz jest porównywalny do tego wyświetlanego z projektora cyfrowego. Filmy miałyby być pokazywane w formacie HD, a nie tak jak w większości kin cyfrowych w formacie 2K. Drugim atutem jest cena co w większości kin jest atutem niepodważalnym. Dla przykładu podamy tylko, że projektor mulimedialny kosztuje dzisiaj ok. 40 tys. złotych, a w przypadku projektora cyfrowego mówimy o kwocie 400 tys. złotych, czyli o 10 razy mniejszym wydatku.

Poniżej przedstawiamy Państwu modele projektorów, które mogą zostać użyte do instalacji typu e-cinema:

Projektor Panasonic PT-D1000E
o jasności 10.000 ANSI rozdzielczości SXGA+ (1400x1050)
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Panasonic/PT-D10000E.html

Projektor Panasonic PT-D1200E
o jasności 12.000 ANSI rozdzielczości SXGA+ (1400x1050)
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Panasonic/PT-D12000E.html

Projektor Panasonic PT-D1200E
o jasności 10.000 ANSI rozdzielczości Full HD (1920x1080)
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Panasonic/PT-DW10000E.html

Projektor Panasonic PT-DZ1200E
o jasności 12.000 ANSI rozdzielczości WUXGA+ (1920x1200)
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Panasonic/PT-DZ12000E.html


oraz grupa projektorów o mniejszej jasności

Projektor Panasonic DZ6700E
o jasności 6000 ANSI rozdzielczości WUXGA (1920x1200) i wymiennym obiektywie
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Panasonic/PT-DZ6700.html

Projektor Mitsubishi FL6900
o jasności 4000 ANSI rozdzielczości FULL HD (1920x1028) i wymiennym obiektywie
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Mitsubishi/FL6900U.html

Projektor Mitsubishi FL7000
o jasności 5000 ANSI rozdzielczości Full HD (1920x1028)  i wymiennym obiektywie
http://www.av.net.pl/Projektor-biznesowy/Mitsubishi/FL7000U.html 

Projektor Optoma EP1080
o jasności 3600 ANSI rozdzielczości Full HD (1920x1028) bez wymiennego obiektywu
http://www.av.net.pl/Projektor-e-cinema/Optoma/EP1080.html

Projektor BenQ W6000
o jasności 2500 ANSI rozdzielczości Full HD (1920x1028) bez wymiennego obiektywu  
http://www.av.net.pl/Projektor-e-cinema/BenQ/W6000.html